anasayfa kategoriler idesözlük müze rehberi köşe yazıları sunumlar amacımız bize ulaşın
› Kategoriler  

 

 

HESAP İŞLERİ

Bu teknikle yapılan işlemeler, her iki yüzü de kullanılan çevre, havlu, uçkur, hamam takımları, örtü ve peşkir gibi eşyalarda uygulanmıştır.

Hesap işi uygulanacak kumaşlar, atkı ve çözgü iplikleri sayılabilecek seyreklikte ve bezayağı dokuludur.

Düzenli ve seyrek dokunmuş keten, pamuklu, yünlü ve ipekli el dokumalarının seçildiği bu tür işlemelerde; ipek pamuk, yün, mat ve yumuşak bükümlü ipliklerin yanısıra sim veya sırma (tel sim) metal iplikler kullanılır.

Hesap işiyle yapılan motiflerin daha belirgin olmaları için genellikle çevrelerine sırma, sim veya koyu renk iplikle çerçeve yapılır ki, buna ‘ gözeme’ denir.

Hesap işi tekniklerinden bazıları aşağıdaki gibidir. Bu tekniklerden mürver ve tel kırma dışında tümünün, kumaşın iki yüzünde de görünüşü aynıdır.

-  Düz hesap işi; düz iğne de denilen bu teknik, en basit işleme şeklidir.

-  Verev hesap işi;  düz iğne tekniğine çok benzer.

-  Muşabbak; bu teknikte ortaya delikli bir işleme türü çıkar. Muşabak ve mürver gibi delikli işleme tekniklerinde, kumaşın yüzeyinde oluşan gözler iplik çekerek değil, iplikleri toplayarak yapılır. 

-  Mürver; muşabbak gibi  kafesli olan bir işleme türüdür ve sayma esasına dayanır.

-  Pesent; Türk işlemelerinde en çok kullanılan tekniktir, atkı ve çözgü ipliklerinin sayılmasıyla yapılır. Bu teknikte genellikle değişik renkte ipek veya bükülmüş iplik kullanılır ve buna ‘tahrirli pesent’ denir. Bu teknikte renkler çok iyi belirlendiğinden çiçek motiflerinin işlenmesi için çok uygundur.

- Susma; Arada tek bir tel bırakarak uygulandığı için ipliklerin arasında yalnız bir iplik bulunan şekiller meydana gelir.

-  Kesme; kumaşın atkı ya da çözgü ipliklerinden belirli miktarı çekilerek çıkartıldığı bir tekniktir. Bu teknik daha çok bordürlere uygulanır.

-  Civankaşı; hesap işi ve Türk işinde desen içi doldurmada veya kenar suları yapmada, Antep işinde desen yapmada kullanılır. Uygun renkler, bir rengin tonları veya sim ile çalışılır.

-  Tel Kırma (Bartın işi) ; teknik  ve malzeme açısından diğer işlemelerden farklıdır. Kumaş kasnağa gerilerek çalışılır. İşleme yaparken tel, makas kullanılmadan koparıldığı için bu adı almıştır. Diğer adı ‘Bartın işi’ dir. Altın, gümüş tel ile işlenir. 16 ve 17.yy.larda bakır tel de kullanılmıştır. Özel başlı basık gümüşten bir iğne ile işlenir.

 

 detaylı bilgi için bkz.

 

 

    Kapat
 

Kaynak: Oya Sipahioğlu, Tire Müzesinde Bulunan İşlemelerin Teknik ve Sanatsal Açıdan İncelenmesi ve Yeni Tasarımlar, DEÜ Sosyal Bilimler Ens. Sanatta Yeterlilik Tezi, İzmir, 1997

     Ayten Sürür, Türk işleme Sanatı, Akbank 1976
     Ayten Sürür, Türk işlemelerinde Bölge Özellikleri,Türkiyemiz, Y.5, S.14, 1971

     Burton Berry, Old Turkish Towels, 1938

     Celal Arseven, Sanat Ansiklopedisi, İstanbul 1950

     Emin Cenkmen, Osmanlı Sarayı ve Kıyafetleri, İstanbul, 1943

     G.Von Palotay, Turkish Embroideries, London 1954

     H.Züber, Türk Süsleme Sanatları, T.İş Bankası, Ankara 1971

     Kenan Özbel, Eski El İşlemeleri, El Sanatları 4, Ankara 1949

     M.Celal Lampe, Türk İşlemeleri, İstanbul 1939

     Macide Gönül, Topkapı Sarayı Kolleksiyonundan Bazı Türk İşlemeleri, İstanbul 1969

     Macide Gönül, Türk El İşleri Sanatı, (16-19.yy), Ankara , 1973

     Nezahat Turkan, Gümüş Isıltılı Telkırma / Silver Strip Embroidery, Skylife, Eylül 2003
     Nurhayat Berker, İşlemeler, Yapı Kredi Yayınları, 1981

     Nurhayat Berker-Yusuf Durul, Türk İşlemelerinden Örnekler, Ak Yayınları, 1971

     Örcün Barışta, Osmanlı İmparatorluk Dönemi Türk İşlemeleri, Osmanlı Kültür ve Sanat, Ankara 1999

     Örcün Barışta, Türk İşleme Sanatı Tarihi,

     Örcün Barışta, Özel Müzelerimiz ve Kolleksiyonlarımız II, Sanat Dünyamız 1984

     Örcün Barışta, Türk İşlemelerinde Teknikler, Ankara 1978

     Pauline Johlnstone,Turkish Embroidery, Victoria Albert Museum 1985

     Selma Delibaş, Türk İşlemeleri, Sanat, S.7, 1982

     Semiha Başbuğ, Türk işlemeleri, İstanbul, 1964

     Sevim Fenercioğlu, Türk İşlemelerinde Motifler, Ankara

     Ulla Ther, 16-20 yy. Gezi Edebiyatında Yerli Türk İşlemeleri, Türkiyemiz, Y.24, S.72,1994
     Ulla Ther, Türk İşlemeleri, Bremen, 1993

 
     
 
 
› İlgili kategoriye ait ürünler
İlgili kategoriye ait herhangi bir ürün bulunmamaktadır.

› Bunları biliyor musunuz?
Birsen Malkoç
Tüm hakları saklıdır. © 2024 idesanat.com
Önemli Bilgiler
1. İçeriğimizi başka bir sitede paylaşıyorsanız, lütfen kaynak belirtmeyi unutmayın, ilginize teşekkür ederiz.
2. Sitemizde bulunan bir içeriğin telif haklarına veya yasalara aykırı olduğunu düşünüyorsanız lütfen bize bildirin.