anasayfa kategoriler idesözlük müze rehberi köşe yazıları sunumlar amacımız bize ulaşın
› Kategoriler  



SARAY İŞLEMELERİ
 

Türkler’in işlemeyi yoğun biçimde süs ve gösteriş amaçlı kullanımı, Osmanlılar’ın Anadolu’da yerleşik düzene geçmesiyle başlamıştır.

Türk el işlemeleri 16.yy.dan 19.yy. ikinci yarısına kadar (Osmanlı dönemi ) tarihinin en parlak dönemini yaşamıştır.

Türk işlemeleri, saray ve halk işlemeleri olarak iki ayrı çevrede üretilmiştir.

Halk işlemeleri , kendi gelenek, görenek ve dileklerinin çevresinde şekillenirken, şehir ve saray işlemeleri yüksek bir sınıfın kendi aralarında kabullendikleri bazı esaslara dayanır.

Osmanlı saraylısı ve yöneticilerinin kullandığı gösterişli dokuma ve giysilerindeki işlemelerin desenleri, günün modasına ya da gerekliliklerine göre çizilip hazırlanmışlardır.

Osmanlı saray ve şehirli işlemeleri çok çeşitli eşyaya ve giysiye uygulanmıştır.

Saray işlemeleri genellikle saray atölyelerinde hazırlanmıştır. Kaynaklara göre bu işlemeleri yapanların profesyonel erkek işleyiciler olduğu anlaşılmaktadır. Genellikle altın ve gümüş tellerle yapılan saray işlemeleri bir ekip çalışmasının ürünüdür.

Saray işlemeleri, bazen saray dışındaki atölyelerde de sipariş üzerine yaptırılmıştır. Bu işlemelerin  desenleri yine saraydaki sanatçılar tarafından çizilmiş ve  renkleri tesbit edilmiştir. Özellikle kadınların işledikleri bu eserler, ibrişimle çalışılan ince işler olmuştur.

Saraydaki motif geleneği, yüksek rütbeli memurlarla evlenip çeyizleri ile taşraya giden saraylı hanımlar kanalıyla köylere kadar taşınmış ve bu şekilde yaygınlaşmıştır.

İşleme tarihçesi ve teknikleri hk. detaylı bilgi için bkz. İşlemeler

Konu hk. detaylı bilgi için bkz.




    Kapat
 

Kaynak: Oya Sipahioğlu, Tire Müzesinde Bulunan İşlemelerin Teknik ve Sanatsal Açıdan İncelenmesi ve Yeni Tasarımlar, DEÜ Sosyal Bilimler Ens. Sanatta Yeterlilik Tezi, İzmir, 1997

     Aydın Uğurlu, Osmanlı Dokumalarında Süs ve İhtişam, İlgi, S.76, 1994

     Ayten Sürür, Türk işleme Sanatı, Akbank 1976
     Ayten Sürür,
Türk işlemelerinde Bölge Özellikleri,Türkiyemiz, Y.5, S.14, 1971

     Burton Berry, Old Turkish Towels, 1938

     Celal Arseven, Sanat Ansiklopedisi, İstanbul 1950

     Emin Cenkmen, Osmanlı Sarayı ve Kıyafetleri, İstanbul, 1943

     G.Von Palotay, Turkish Embroideries, London 1954

     H.Züber, Türk Süsleme Sanatları, T.İş Bankası, Ankara 1971

     Kenan Özbel, Eski El İşlemeleri, El Sanatları 4, Ankara 1949 

     M.Celal Lampe, Türk İşlemeleri, İstanbul 1939

     Macide Gönül, Topkapı Sarayı Kolleksiyonundan Bazı Türk İşlemeleri, İstanbul 1969

     Macide Gönül, Türk El İşleri Sanatı, (16-19.yy), Ankara , 1973

     Nezahat Turkan, Gümüş Isıltılı Telkırma / Silver Strip Embroidery, Skylife, Eylül 2003
     Nurhayat Berker
, İşlemeler, Yapı Kredi Yayınları, 1981

     Nurhayat Berker-Yusuf Durul, Türk İşlemelerinden Örnekler, Ak Yayınları, 1971

     Örcün Barışta, Osmanlı İmparatorluk Dönemi Türk İşlemeleri, Osmanlı Kültür ve Sanat, Ankara 1999

     Örcün Barışta, Türk İşleme Sanatı Tarihi,

     Örcün Barışta, Özel Müzelerimiz ve Kolleksiyonlarımız II, Sanat Dünyamız 1984

     Örcün Barışta, Türk İşlemelerinde Teknikler, Ankara 1978

     Pauline Johlnstone,Turkish Embroidery, Victoria Albert Museum 1985

     Selma Delibaş, Türk İşlemeleri, Sanat, S.7, 1982

     Semiha Başbuğ, Türk işlemeleri, İstanbul, 1964

     Sevim Fenercioğlu, Türk İşlemelerinde Motifler, Ankara

     Ulla Ther, 16-20 yy. Gezi Edebiyatında Yerli Türk İşlemeleri, Türkiyemiz, Y.24, S.72,1994
     Ulla Ther,
Türk İşlemeleri, Bremen, 1993

(1) Aydın Uğurlu, Orta Çağ Anadolu Dokuma Sanatı, İlgi, Y.21, S.48, 1987

 
     
 
 
› İlgili kategoriye ait ürünler
Kelime
Saray İşlemeleri

› Bunları biliyor musunuz?
Birsen Malkoç
Tüm hakları saklıdır. © 2024 idesanat.com
Önemli Bilgiler
1. İçeriğimizi başka bir sitede paylaşıyorsanız, lütfen kaynak belirtmeyi unutmayın, ilginize teşekkür ederiz.
2. Sitemizde bulunan bir içeriğin telif haklarına veya yasalara aykırı olduğunu düşünüyorsanız lütfen bize bildirin.